Nếu sữa tươi có độ tan tốt thì trong quá trình cô đặc để chuyển từ dạng lỏng sang bột, độ hòa tan bị ảnh hưởng một phần. Vì vậy, khi pha bất kỳ loại sữa bột nào, cũng sẽ có những bợn sữa nhỏ bám trên thành ly sau khi uống.
Tuy nhiên, nếu chỉ nói về những bợn sữa không thôi thì còn chưa đủ vì khi sản xuất sữa bột cho trẻ em, các nhà sản xuất không chỉ đơn giản là cô đặc sữa bò tươi. Để có được loại sữa phù hợp với sự phát triển của trẻ nhỏ, các nhà sản xuất cho thêm nhiều thành phần như các loại vitamin, khoáng chất, các chất giúp trẻ có hệ tiêu hóa khỏe mạnh, những dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của hệ xương, cơ, thần kinh...
Một số thành phần nhỏ khoáng chất được bổ sung vào sữa có thể không tan hoàn toàn trong nước. Khoáng chất có thể đọng lại dưới đáy ly. Chúng có thể cứng và nhám giống như một loại cát rất mịn. Phân tích của các nhà khoa học đã cho thấy loại chất lắng này thường là muối khoáng canxi và phosphor ít tan trong nước, nhưng chúng lại là những thành phần không thể thiếu được cho hệ xương trong cơ thể, đặc biệt là xương của trẻ đang phát triển. Như vậy, đây là loại muối khoáng có ích nhưng điều khiến nhiều người băn khoăn là khi không tan trong nước thì đưa vào cơ thể có được hấp thu tốt?
Thực chất, hàng ngày người lớn cũng như trẻ nhỏ tiêu thụ khá nhiều loại khoáng chất không tan trong nước. Một số thuốc cung cấp canxi ở dạng lỏng (như Cancigenol chẳng hạn) đều có in trên bao bì “lắc đều trước khi dùng” đã hàm ý là các khoáng chất bên trong có thể lắng dưới đáy. Cơ chế của các chất lắng này là ít tan trong nước nhưng tan tốt trong dịch vị dạ dày, vì vậy, nên uống hết để cơ thể có đủ khoáng chất.
Tóm lại, pha sữa bột công thức có thể sẽ có những hiện tượng khác với sữa tươi. Nếu muốn chắc chắn hơn nữa, bạn có thể tư vấn với bác sĩ. Một điều quan trọng khác đó là chú ý tuân thủ đúng hướng dẫn pha chế của nhà sản xuất in trên bao bì. Bạn cho ít nước quá hay nước quá nóng khi pha chế sữa cũng là một lý do làm sữa khó tan hơn.
BS Nguyễn Xuân Mai, Nguyên Trưởng Ban Kiểm tra Nhà nước về Thực phẩm Nhập khẩu, Viện Vệ sinh Y tế Công cộng TP HCM